Beslenme, Tüy Dökülmesi ve Traş

Tüy Dökme Mevsimi Gelip Çatarken...

Özellikle yaz mevsimlerinde kedi sahiplerinin ve kedilerin en çok şikayet ettikleri konu, tüy dökülmesi oluyor. Tüy dökülmesi çeşitli hastalıkların belirtisi veya yanlış beslenmenin sonucu olabilir. Sıcaktan bunalan ve tüy döken kediler için alternatif bir çözüm, traş ettirmek. Yeşilpark Veteriner Kliniğinden Veteriner hekim İpek Güneri, tüy dökümü ve kedilerin traş ettirilmesi konusunu anlattı.

Kediler neden bu kadar çok tüy döküyor? Ne sıklıkta ve en çok hangi mevsim tüy dökerler?
Her şeyden önce kedilerin belli miktarlarda tüy dökmesi normaldir ve bunun önüne geçmek mümkün değildir. Kediler evde beslenmeye karar verilirken bu gerçek de göz önünde bulundurulmalıdır. Mevsim değişiklikleri kedilerin tüy değiştirme zamanlarıdır. Özellikle ilkbahar ve sonbaharda yılın diğer mevsimlerinden çok daha fazla tüy dökerler. Bunun nedeni ilkbaharda, kışın kalın ve uzun olan tüylerini döküp yerine daha ince ve seyrek tüylerin çıkmasıdır. Sonbaharda da yine bu tüyler dökülür, soğuk havalardan korunmak için kalın ve uzun tüyler çıkmaya başlar.

Bu tüy dökülmeleri genellikle iki ay sürmekle beraber bazen dört aya kadar uzayabilir. Ayrıca ev içi sıcaklığının fazla olması ve dış ortama göre aydınlığın daha uzun sürmesi tüy dökülmesini artırır.

Beslenmenin tüylere etkisi nedir?
En önemli tüy dökme nedenlerinden biri hatalı beslenmedir. Aşırı proteinli gıdalar, çeşitli mineral ve vitamin eksiklikleri ve dengesiz yağ asitleri kedilerde tüy dökülmesine yol açar. Unutulmamalıdır ki, sağlıklı bir kedinin tüyleri son derece parlak ve gür olmalıdır. Aksi bir durum ya onun yanlış beslendiğini gösterir ya da sağlığında bir problem vardır.

Hep kuru mamayla ya da evde yapılan mamayla beslenen kedilerde tüy dökümü daha mı fazladır, böyle bir kıyaslama yapılabilir mi?
Ev yemekleriyle beslenen kedilerde yetersiz beslenme sonucu tüy dökülmesi görülebilir. Kedilerin gıda ihtiyaçları insanlarınkinden farklı olduğundan genellikle evde yapılan mamayla beslenen kedilerde yanlış ve yetersiz, tek yönlü beslenme oluşur. Bu nedenle böyle kedilerde tüy dökülmesi daha fazla görülebilir. En iyisi onları, kedilerin yaşına ve fizyolojik durumuna göre hazırlanmış profesyonel hazır mamalarla beslemektir. Çünkü gıda ihtiyacı bir kediden diğerine bile büyük farklılıklar gösterebilir. 

Piyasada bazı vitaminler satılıyor. Bunlar tüy dökülmesini mi azaltıyor yoksa tüylerin daha sağlıklı çıkmasına mı neden oluyor? Çok tüy döken bir kediye ille vitamin takviyesi mi yapılmalıdır?
Profesyonel ve kediye tamamen uygun hazır mamayı yeteri kadar yiyen kedilerde bu çeşit vitamin takviyesine gerek yoktur. Ancak diyetle yetersiz vitamin ve mineral alınıyorsa bu vitamin preparatları tüylerin güzelleşmesini sağlayabilir. Çok tüy döken bir kedide öncelikle bu tüy dökülmesinin nedeni araştırılıp ortaya çıkartılmalı, ondan sonra gerekli tedavi ve takviye yapılmalıdır. Aşırı tüy dökülmesi bir çok hastalığın da belirtisi olabilir.

Ne zaman "çok fazla tüy döküyor" diyerek endişelenmemiz ve veteriner hekime götürmemiz gerekir?
Tüy dökülmesinin sebepleri arasında paraziter hastalıklar, stres, hormonel, immunolajik, mekanik sebepler gibi bir çok faktör de bulunmaktadır. Bunları normal tüy dökülmelerinden ayırmak kedi besleyenler için oldukça zor olsa bile kedide meydana gelen ani tüy dökülmesi farkları için, mevsim ve beslenme faktörleri de göz önünde tutularak bir Veteriner Hekime danışılabilir. 

Tüy yumakları nedir ve nasıl oluşur?
Özellikle uzun tüylü kediler yalanmayla birlikte fazla miktarda tüy yutarlar. Tüyler mide hareketleriyle bir araya toplanır ve yumak şeklini alır. Sindirilemeyen bu tüy yumakları kusma ile dışarı atılır. Bu nedenle kediler sağlıklı olmalarına rağmen arada bir kurarak sindiremedikleri tüyleri dışarı atarlar....

Kediler traş ettirilir mi? Bu durum kedide fiziksel ya da psikolojik bir sorun yaratır mı?
İklim şartlarına göre uzun tüylü kediler istendiğinde traş ettirilebilir. Kedide fiziksel veya psikolojik bir sorun yaratmaz, bu duruma kediler kısa sürede alışır. Daha az tüy yutacağından ve sıcak havalarda daha rahat edebileceğinden sağlığı için bir problem oluşturmaz. Ama bu işlemden önce tüylerin ne işe yaradığını bilmek ve tüyleri kesildiğinde bunlara karşı kediyi korumakta fayda var: Tüyler kedileri ısı değişikliklerinden, yaralanmalardan ve güneş ışığından korur.

Ne kadar zamanda kedinin tüyleri eski halini alır? Bu işlem sırasında kediyi uyuşturmak gerekli midir?
Kedinin normal tüy uzunluğuna göre değişen sürelerde tüyler eski halini alır. Bu da ortalama 1-1,5 aydır. Traş makinasının gürültüsü nedeniyle kediler bu işlemin rahat yapılmasına olanak vermeyebilir. Ancak unutulmamalıdır ki her anestezi bir risktir.

Kedisini traş ettirmek istemeyen bir kişiye başka neler önerebilirsin?
Kedilerin uygun bir fırça yardımıyla her gün tüylerinin fırçalanmasında fayda var. Böylece ölü tüy ve deri hücreleri atılır, deri ve tüyler daha sağlıklı olur. Dökülmek üzere olan tüyler fırçayla alınarak etrafa saçılması azaltılabilir.

Vet. hekim İpek Güneri
Yeşilpark Veteriner Kliniği

Burada verilen sağlık bilgisi sadece eğitimsel amaçlar içindir ve bir sağlık çalışanı ile yapılan görüşmelerin yerine geçmesi amaçlanmamaktadır. Hasta bakımı ile ilgili tüm kararlar hastanın kendi özelliklerini de göz önünde bulunduran bir sağlık çalışanı ile birlikte alınmalıdır.